W przepisach prawa pracy, poza szczególnymi przypadkami dotyczącymi przestrzegania zasad BHP, nie odnajdziemy przepisów wprost uprawniających pracodawcę do ingerencji w wygląd jego pracowników. Czy zatem istnieje możliwość nakazania pracownikowi jego przestrzegania?
Pracodawca może wprowadzić zasady ubioru pracowników w instrukcji lub regulaminie pracy. Zgodnie z art. 104 Kodeksu pracy, regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki. Jedną z podstawowych cech stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika, a forma jego realizacji to w głównej mierze polecenie pracodawcy. Granice podporządkowania pracowniczego wyznaczone są przede wszystkim przez rodzaj pracy wskazanej w umowie o pracę. Co więcej, zgodnie z art. 100 § 1 KP, wyznaczone przez pracodawcę zadanie nie może być sprzeczne z przepisami obowiązującego prawa oraz umową o pracę. Podporządkowanie pracownika ograniczone jest także poprzez ogólną zasadę prawa zobowiązań wynikającą z art. 387 KC. W związku z tym podstawy do ingerencji pracodawcy w strój noszony przez pracownika można upatrywać właśnie w prawie tego pierwszego do kierowania pracą pracownika i w obowiązku podporządkowania się tego drugiego poleceniom związanym z pracą.
Można sobie wyobrazić sytuacje, w których przestrzeganie przez pracownika reguł dotyczących jego wyglądu w miejscu pracy będzie stanowiło warunek należytego wykonywania pracy określonego rodzaju. W takich sytuacjach prawo pracodawcy do ingerowania w wygląd pracowników jest uzasadnione samą istotą stosunku pracy i zobowiązaniem pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju. Aby taką pracę należycie wykonać, konieczne jest przestrzeganie przez pracowników dress code’u. Nie oznacza to jednak pełnej dowolności w tym zakresie, gdyż podstawą do oceny stosowności zaleceń co do stroju pracownika jest charakter jego pracy./MK